Lokale bedrijven, overheden en kennisinstellingen werken aan een regionale aanpak om de omslag naar een circulaire economie te stimuleren. Via deze aanpak krijgen organisaties ondersteuning om bedrijfsprocessen circulair te maken en daarin de samenwerking op te zoeken met andere organisaties in de regio.
Lokale krachten en initiatieven
De samenwerking bundelt alle lokale krachten en initiatieven die werken aan een circulaire economie. In de regio krijgt de circulaire economie daardoor meer impact, omdat het:
de samenhang en samenwerking met een gezamenlijke aanpak vergroot;
gezamenlijke doelen voor de circulaire economie concreet maakt;
stimuleert om kennis en ervaringen te delen over uitvoering en beleid. Zo worden lessen gedeeld en komen knelpunten sneller boven water.
Bekijk hieronder wat er in de provincies al op het gebied van circulaire economie gebeurt:
In Proeftuin Drenthe hebben 8 Drentse woningcorporaties de handen ineengeslagen in de zoektocht naar circulair wonen. De corporaties onderzoeken nieuwe circulaire concepten voor bijvoorbeeld samenwerking (inkoopcombinaties), bouwen (sloop-materialen als grondstof) en financiering (product-as-a-service).
Het N.I.C.E. (Noordelijk Innovatielab Circulaire Economie) is opgericht om circulaire innovaties aan te jagen. Het Drents MKB faciliteert hierin en zet ook MBO, HBO en WO studenten in om te werken aan oplossingen voor circulaire vraagstukken.
De provincie Flevoland heeft circulaire economie is geïntegreerd in de Omgevingsvisie Flevoland Straks. Circulaire economie is daarmee benoemd tot één van de 7 hoofdopgaven voor de lange termijn. Flevoland wil in 2030 bekend te staan als grondstoffenleverancier voor de circulaire economie en zich gaan richten op groene grondstoffen en gebruikte materialen.
Er is een doorlopende leerlijn Circulaire Regionale Economie voor de hele regio opgericht en een platform met kennisevents om kennisdeling tussen onderwijs, overheid en ondernemers te faciliteren. Dit is de Practoraat Circulaire Regionale Economie. Deze leerlijn kreeg in 2020 de bronzen SustainaBul MBO benchmark toegekend.
De provincie Fryslân heeft Transitie Doe Agenda’s ontwikkeld voor 10 thema’s in nauwe samenwerking met de Vereniging Circulair Friesland (VCF) en haar leden (bedrijven en overheden).
Met Spark the movement wil VCF jongeren vanuit het onderwijs verbinden met de circulaire vraagstukken van bedrijven en overheden.
In Gelderland ligt de focus op 4 circulaire tegels in het Uitvoeringsprogramma Circulaire Economie 2021-2023: agrofood, bouw & infrastructuur, maakindustrie en consumenten & afval. Voor elke circulaire tegel is een specifieke grondstofstrategie ontwikkeld met knelpunten, kansen, actielijnen en de rol.
Via de Circulaire Atlas Gelderland monitort de provincie de ontwikkelingen per circulaire tegel.
Met de tenderregeling Slim & Circulair werkt de provincie samen met bedrijven om productielocaties in Gelderland te verduurzamen.
Groningen richt zich op de vergroening van de chemie in Chemport Europe door bijvoorbeeld de inzet op waterstof als groene grondstof- en energiebron voor industrie en mobiliteit. Op korte termijn wordt in de provincie een waterstofstation gebouwd en 20 (waterstof)bussen aangeschaft en komt er een proef met een waterstoftrein.
De industriële suikeragenda is opgericht om te zorgen voor betaalbare suikers uit planten/bioreststromen en deze vervolgens om te zetten tot groene bouwstenen voor de chemie. Het Carbohydrate Competence Center in Groningen (RUG, WUR, en bedrijfsleven) ontwikkelt kennis van suikers voor chemische toepassing.
In de provincie Limburg is een open innovatie-ecosysteem Brightlands met 4 campussen, met baanbrekende innovaties, programma’s en start-ups op het gebied van duurzaamheid, gezondheid en digitale oplossingen.
Met het Chemelot Circulair Hub (CCH) werken bedrijven, kennisinstellingen, overheden en burgers samen rondom het chemie en materialen om tot de eerste grootschalige Europese Circulaire Hub te komen.
Via het Ontwikkelprogramma LIOF: Limburg Toekomstbestendig wil de provincie innovatiebevordering en ondernemersondersteuning voor het MKB in Limburg stimuleren.
Vanuit de Uitvoeringsagenda Circulaire Economie 2021-2023 zet de provincie Noord-Brabant in op de 5 circulaire transitiethema’s met de focus op:
voedselverspilling
eiwittransitie
circulaire bouw ( Cirkelstad Brabant)
lauching customerschap via het samenwerkingsprogramma INDUSA
(boven)regionale inzet op circulaire maakindustrie via CESI (Circular Smart Industry programma).
In Noord-Brabant is een groene chemie netwerk Circular Biobased Delta opgezet en toplocaties die zijn gericht op circulaire industrie en het gebruik van biomassa als grondstof voor groene chemie, biobasedbouw- en verpakkingsmaterialen, zoals Green Chemistry Campus.
Noord-Holland stimuleert circulair ondernemerschap, innovatie en opschaling met een circulaire ambassadeur en CIRCO-tracks.
Er is veel aandacht voor circulair gebruik van grondstoffen en minder gebruik van primaire, niet-hernieuwbare grondstoffen via onder andere subsidieregeling voor ketenprojecten, onderzoek naar kansen met bio-grondstoffen.
De provincie wil circulaire economie als integrale opgave oppakken om direct impact te hebben op de transitie naar een circulaire economie. Dit gebeurt bijvoorbeeld door andere inkoop en aanbesteding, realisatie en beheer van de provinciale infrastructuur, opdrachtgeverschap aan de omgevingsdiensten en de eigen bedrijfsvoering.
De acties van de RTA's zijn gericht voor innovatiegerichte en circulaire inkoop, human capital, wet & regelgeving en monitoring. Voor de Overijsselse economie liggen de kansen vooral in kunststoffen, textiel en eiwittransitie.
De provincie ligt de focus op het versterken van MKB en Ondernemerschap om toekomstgericht te ondernemen: innovatief, duurzaam, circulair voor een krachtig (inter)nationale concurrentiepositie.
In Utrecht is een ‘circulaire doelenboom’ opgesteld als sturingsinstrument. In deze doelenboom zijn voor 11 beleidsthema’s concrete voorstellen gedaan voor een circulaire ambitie (visie), beleidsdoelen (< 10 jaar), meerjarendoelen (4 jaar) en resultaten met concrete acties (2 jaar). De voorstellen zijn deels overgenomen in de organisatiedoelenboom van de provincie.
Provincie Utrecht heeft een onderzoek uitgevoerd naar de stand van zaken rond duurzaam- en circulair aanbesteden bij decentrale overheden (provincie, gemeenten en waterschappen). Met de conclusies en aanbevelingen worden gezamenlijk stappen zetten in het circulair aanbesteden binnen de regio.
In de provincie Zeeland dient de Omgevingsvisie als kader voor de circulaire economie. De focus ligt daarbij op circulair bouwen in de (verblijfs-) recreatiesector. De provincie wil de bouwsector en MKB stimuleren om circulair aan de slag te gaan, bijvoorbeeld door circulaire/biobased vouchers uit te geven en projecten als Circulair beleven en het K&I (Kennis- en Innovatienetwerk) circulair bouwen op te starten.
Inkopers krijgen bij het MVI platform ondersteuning. De impact van projecten en producten wordt bijvoorbeeld meetbaar en zichtbaar gemaakt. Ook verbindt het MVI platform professionele inkopers aan circulaire ondernemers. Dit stimuleert leveranciers om maatschappelijk verantwoord te ondernemen en dit te integreren in een verdienmodel.
In de strategie “Circulair Zuid Holland: samen Versnellen” (2020) werkt de provincie aan de thema’s bouw, groene grondstoffen en voedsel, maakindustrie en kunststoffen. Het transitie denken naar een circulaire economie staat voorop in vernieuwersnetwerken, ketensamenwerking en innovatie.
De provincie Zuid-Holland is bezig met de ontwikkeling van het Zuid-Hollandse Haven-Industrieel-Complex als strategische grondstoffen hub (chemische recycling kunststoffen), de greenports (verwaarding van tuinbouwreststromen), maakindustrie (SMART Industries) en Cirkelstad die de circulaire bouweconomie opschalen en versnellen (biobased bouwen).
